zaterdag 9 juli 2016

Hoe ons geheugen werkt

Dit is mijn theorie, dus van kanikonthouden.nl. Het schuurt aan tegen een aantal gangbare theorieën en wijkt daar voorzichtig vanaf, waar mijn ervaring met geheugentraining wat anders aangeeft.
Onderaan geef ik links naar de relevante meer gangbare theorieën en proeven.


Prikkelingen

Van onze zintuigen krijgen we doorlopend input. Daarbij wil ik me ZEKER NIET beperken tot de traditionele vijf zintuigen. We worden veel meer gewaar dan alleen ruiken, proeven, voelen, zien en horen. Ik bedoel dan niet een mythisch zesde zintuig, maar meer praktische, controleerbare dingen als evenwicht, druk, tijdsgevoel en het (her)beleven van onze gedachten.
Deze input wordt gefilterd, er wordt patroonherkenning op losgelaten, 3D berekeningen gedaan, kleurcorrecties, dit gebeurd onderbewust. Dit is de plek waar optische illusies optreden, iets waar ik persoonlijk veel onderzoek naar heb gedaan. Maar ook illusies van andere zintuigen treden hier op.
Op dit punt worden ook emoties gegenereerd (bijv Fight or Flight impuls, maar ook correlaties met het lange termijn geheugen van bijvoorbeeld olfactorische impulsen).

Sensorisch geheugen

Deze gereduceerde data wordt dan nogmaals gefilterd door de verwachtingen die heersen in het bewustzijn. Pas daarna komen ze in het bewustzijn.
Het stuk voordat ze in het bewustzijn komen, noemt men wel het sensorisch geheugen. Vooral bij jonge kinderen is dit goed aantoonbaar. Soms >1 seconde. Bij volwassenen neemt dit hele proces meestal veel minder dan een seconde in beslag en de informatie is dan ook niet meer beschikbaar na die ene seconde, tenzij het overgegaan is naar het korte termijn geheugen.

Korte Termijn Geheugen

Met een eenvoudig proefje kun je aantonen, dat het korte termijn geheugen niet meer dan 5-9 plaatsen bevat, afhankelijk van het individu. Deze 'plaatsen' bevatten referenties naar zintuigelijke informatie, ofwel uit het sensorisch geheugen, ofwel uit het lange termijn geheugen.
Dit is (enigszins) vergelijkbaar met het werkgeheugen van een computer.
Het korte termijn geheugen is echter niet zo absoluut als een computer. Er wordt wel gezegd dat het gemiddeld gesproken 7 plekken kent gemiddeld over veel proefpersonen, maar...
Vaak kan men maar 7 dingen onthouden, maar soms lukt een 8ste of 9de wel als men goed is uitgeslapen, de stof interessant vindt en zich goed concentreert, staat men onder druk, dan kan met naar 6 of 5 zakken.


Het korte termijn geheugen is veel kortdurender dan de meeste mensen denken. In de volksmond wordt het korte termijngeheugen beschreven als een uur of zelfs een dag durend.
We kunnen meten, dat de informatie slechts 4 seconden in het bewustzijn blijft, daarna is 50% van de informatie verdwenen. En mag het als niet meer functioneel beschouwt worden.
Het duurt 4 minuten, voordat alle informatie is verdwenen.

Verbeelding van het Sensorisch geheugen, bewustzijn met werkgeheugen en lange termijn geheugen.
Met GESP is het gemakkelijk een associatie muurvast te leggen naar het lange termijngeheugen.
Dit levert in praktijk een werkgeheugen op dat een aantal dagen blijft bestaan, ipv 4 seconden.




Lange Termijn Geheugen

Van het bewustzijn, met zijn zeven plekken kan informatie worden geassocieerd met bestaande informatie uit het lange termijn geheugen. Via deze tijdelijk associatie komt informatie telkens weer in het bewustzijn terug. Hoe vaker dit gebeurd, des te 'steviger' wordt de informatie verankerd in het lange termijn geheugen en des te steviger wordt de associatie.
Het lange termijn geheugen verliest nooit informatie, maar sommige informatie is makkelijker bereikbaar dan anderen. Dit heeft te maken met de associaties die informatie met elkaar heeft. Bij het 'vergeten' van informatie, worden andere associaties sterker (of recenter) gemaakt dan de associatie met de 'vergeten' informatie. In een prikkelarme omgeving of onder hypnose (extreme concentratie en suggestibiliteit) is deze associatie wel weer terug te vinden.

Nooit meer

Opmerkelijk is dat het lange termijngeheugen herinneringen bevat, die ouder dan 7 jaar zijn. Het is ook een volkswijsheid, dat iedere cel in je lichaam iedere 7 jaar vervangen wordt. Dit geldt dus niet voor neuronen. Deze worden niet vervangen. (Hoewel recent onderzoek suggereert, dat er wel neuronen bij kunnen komen ter vervanging van beschadigde neuronen.)

Nooit vol

Ook raakt het lange termijngeheugen niet vol. De reden waarom is wat ingewikkelder. Het geheugen omvat minimaal 86,000,000,000 cellen, die ieder met 1000 andere cellen kunnen verbinden (synapsen). In bits & bytes (computertermen) zou dit 86,000,000,000,000 bits zijn of 86 terabyte aan informatie. Echter het brein denkt niet in 1 en 0, maar in glijdende schalen. Gezien de geschatte resolutie van deze schalen, zorgt dit voor een effectief geheugen meer in de richting van 2,5 petabyte of 2500 terabyte. Er is echter NOG iets aan de hand.
Ons brein is gespecialiseerd in filteren, patroonherkenning en dergelijke. Wij zijn nog maar net begonnen om te denken over fuzzy-compression. (Compressie van data in bijvoorbeeld quantum computers) Het is logisch om aan te nemen, gezien de ongelooflijke prestaties van het brein, dat de informatie in het brein enorm gecomprimeerd en efficient wordt opgeslagen.
De effectieve capaciteit is dus nog vele malen groter.
Zelfs als we zeer conventioneel schatten, zou een gemiddeld persoon zou dus minimaal 900 (nieuwe) gegevens per seconde moeten opnemen in zijn leven, voordat het geheugen ooit vol zou kunnen komen.

De absolute geheugenkampioen van de wereld, kan in 20 seconden 52 kaarten onthouden. Da's 2,6 nieuwe gegevens per seconde. De gemiddelde persoon haalt na enige training 1 nieuw gegeven in 10 seconden.. Voorlopig zitten we dus wel goed. Geheugentraining kan dus geen kwaad, mocht je je zorgen maken.

Mnemotica

Aangezien het sensorisch geheugen, korte termijn geheugen en lange termijn geheugen betrekkelijk gemakkelijk meetbaar is en daarom aan te tonen, noem ik dat de 'hard'-ware.
Toch strookt het voor de meeste mensen niet met de ervaring: Het lijkt zeer goed mogelijk iets meer dan 5 minuten te onthouden, zonder dat het in het lange termijn geheugen komt.
Dit komt omdat mensen onbewust allerlei truukjes gebruiken, zoals eindeloos herhalen, waardoor het sneller in het lange termijn geheugen wordt opgenomen of een verhaaltje ervan maken, waardoor associaties met bestaande begrippen worden verstevigd.
De illusie dat men het daarna 'vergeet' maakt het plaatje compleet, er moet een derde geheugenvorm zijn, toch? Nou, laten we dat dan maar 'soft'-ware noemen.
Zo kwam ik op de term Mnemotica, software voor je brein, methodes om dingen te onthouden, die min of meer onbewust worden ingezet of zoals in het geval van geheugentraining, die bewust geautomatiseerd worden.

referenties:


Gepost door op

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Abonneren op: Reacties posten (Atom)